Dünyanın ilk sökülə bilən günəş enerjisi stansiyası dəmir yoluna quraşdırıldı

Sun-Vays: Dəmir yolu xətləri üzərində günəş enerjisi istehsalı

Aydınlar.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, İsveçrə mərkəzli "Sun-Vays" şirkəti, dəmir yolu xətləri üzərində qurulub sökülə bilən günəş enerjisi stansiyasını rəsmi şəkildə istifadəyə verib. Neuchatel şəhərindən Alp dağlarına uzanan aktiv dəmir yolu xəttinə quraşdırılan 18 kVt gücündəki bu stansiya, 28 Aprel tarixindən etibarən sərnişin qatarlarının keçəcəyi şəkildə fəaliyyətə başlayacaq.

Dəmir yollarında elektrik enerjisi istehsalının yeni dövrü

"Sun-Vays" tərəfindən "dünyanın dəmir yolu trafikinin açıq olduğu ilk ray üstü günəş enerjisi stansiyası" kimi təqdim edilən bu qurğu, 48 ədəd 385 Vatt gücündə paneldən ibarətdir. Sistem vasitəsilə ildə təxminən 16 MVsaat elektrik enerjisi istehsalı planlaşdırılır. İstehsal olunan enerji, quraşdırma sahəsindən 500 metr uzaqlıqda yerləşən dövlət elektrik şəbəkəsinə ötürüləcək.

İsveçrə Nəqliyyat Federal Ofisi 2024-cü ilin oktyabr ayında layihəyə rəsmi təsdiq vermişdi. Həmin tarixdən bəri sistem müxtəlif təhlükəsizlik və uyğunluq testlərindən uğurla keçmiş və bütün lazımi icazələr əldə olunmuşdur. Qarşıdakı üç il ərzində panellərin örtük davamlılığı, çirklənməyə qarşı dözümlülüyü və dəmir yolu infrastrukturuna təsiri kimi əsas sahələrdə əlavə testlər aparılacaq. Əldə olunacaq nəticələr sökülə bilən günəş panellərinin dəmir yolu əməliyyatlarına uzunmüddətli inteqrasiyasının mümkünlüyünü müəyyən edəcək.

Beynəlxalq maraq və texnoloji tərəqqi

"Sun-Vays"in açılış mərasiminə Belçika, Fransa, İndoneziya, İsrail və Cənubi Koreyadan nümayəndə heyətləri qatılıb. Bu ölkələr öz dəmir yolu sistemlərində bənzər həlləri tətbiq etməyi nəzərdən keçirirlər.

Layihədə istifadə olunan günəş panelləri əl ilə və ya xüsusi hazırlanmış dəmir yolu maşını vasitəsilə quraşdırılır. İsveçrənin dəmir yolu texniki xidmət mütəxəssisi "Scheuchzer SA" tərəfindən inkişaf etdirilən bu maşın gündə 1.000 m² sahəyə qədər günəş paneli quraşdırmaq imkanına malikdir.

İsveçrənin dəmir yolu potensialı

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Avropa İqtisadi Komissiyasının məlumatına görə, İsveçrə dəmir yolu sıxlığı baxımından dünyada birinci yerdədir. Ərazi baxımından kiçik olan bu ölkənin mövcud dəmir yolu infrastrukturunu günəş enerjisi məqsədilə istifadə etməsi olduqca məntiqli hesab olunur. İsveçrədə təxminən 5.300 kilometr uzunluğunda dəmir yolu mövcuddur. Əgər bütün xətt günəş panelləri ilə örtülsə, ildə təxminən 1 TVtsaat elektrik enerjisi istehsal edilə bilər ki, bu da ölkənin ümumi elektrik tələbatının 2%-nə bərabərdir.

Texniki və iqtisadi cəhətdən həyata keçirilmə imkanları

Digər tərəfdən, beynəlxalq bir tədqiqat qrupu dəmir yolu xətləri üzərində və ya yaxınlığında günəş enerjisi sistemlərinin texniki və iqtisadi cəhətdən həyata keçirilə biləcəyini araşdıran bir iş dərc edib. Tədqiqat nəticəsində belə layihələrin xüsusilə kənd ərazilərində həm texniki, həm də kommersiya baxımından cəlbedici ola biləcəyi müəyyən edilib.

Bununla belə, mütəxəssislər qatarların keçidi zamanı yaranan güclü mexaniki gərginlik və panellərin səthində yığılan kirlənmənin sistemin ömrünü qısalda biləcəyi barədə xəbərdarlıq edir.

Xəbər Müəllifi: Vasif Şükür