53 illik Sovet Venera kosmik aparatı Yerə düşəcək

53 illik Sovet Venera kosmik aparatı Yerə düşəcək

Aydınlar.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, 1972-ci ildə Veneraya göndərilmiş Sovet kosmik aparatı Kosmos 482-nin qarşıdakı həftələrdə Yer atmosferinə nəzarətsiz şəkildə daxil olacağı gözlənilir. Bu hadisə kosmik tullantılarla bağlı artan qlobal narahatlıqları yenidən gündəmə gətirir.

Kosmos 482-nin tarixi və uğursuz missiyası

Kosmos 482, Sovet İttifaqının Venera planetinə yönəlmiş araşdırma proqramı çərçivəsində, 31 mart 1972-ci ildə Qazaxıstandakı Baykonur Kosmodromundan buraxılmışdır. Missiyanın məqsədi Venera atmosferinə enmə aparatı göndərmək idi. Lakin buraxılış mərhələsindəki texniki nasazlıq – xüsusilə yolverici raket mərhələsinin lazımi sürəti təmin edə bilməməsi – səbəbindən aparat Veneranın orbitinə daxil ola bilməmiş və Yer orbitində qalmağa davam etmişdir.

Missiya çərçivəsində təxminən 500 kq-lıq bir daşıyıcı modul və istilik və təzyiqə davamlı enmə kapsulu nəzərdə tutulmuşdu. Daşıyıcı modulun bir hissəsi bir neçə gün sonra atmosferə daxil olaraq yanmış, lakin enmə kapsulu bu günədək orbitdə qalmışdır.

Kosmik tullantılar və atmosferə giriş dinamikası

Kosmik tullantıların hərəkət trayektoriyası Günəş aktivliyi və atmosfer sıxlığı ilə sıx bağlıdır. Hal-hazırda Günəşin maksimum fazaya yaxınlaşması səbəbilə Yer atmosferinin yuxarı qatları genişlənir və bu da orbitdəki obyektlərin sürtünmə nəticəsində daha tez enməsinə səbəb olur. Bu proses Kosmos 482-nin daha erkən tarixdə Yerə dönməsi ehtimalını artırır.

Təhlükə: Parçaların Yer səthinə düşmə ehtimalı

Adətən, orbitdən düşən obyektlər atmosferdə tamamilə yanaraq yox olur. Lakin Kosmos 482-nin enmə kapsulu Venera atmosferinin sərt şəraitinə tab gətirə biləcək şəkildə – yüksək temperatur və təzyiqə davamlı materiallardan hazırlanmışdır. Bu səbəbdən, atmosferi keçərkən bəzi hissələrin tam və ya qismən Yer səthinə çatması ehtimalı vardır.

Düşmə zonası və ehtimallar

Hazırda bu kosmik aparatın dəqiq düşmə nöqtəsini müəyyənləşdirmək mümkün deyil. Orbitdəki obyektlərin trayektoriyası bir sıra amillərlə – atmosfer sıxlığı, Günəş radiasiyası, obyektin forması və fırlanma sürəti ilə dəyişkənlik göstərir. Bununla belə, ehtimallar göstərir ki, düşmə ehtimalı daha çox okean ərazilərində müşahidə olunacaq.

Xəbər Müəllifi: Vasif Şükür